Jakie korzyści dla społeczności akademickiej płyną w naszego uczestnictwa w tej inicjatywie?
Możemy je definiować na kilku polach. To przede wszystkim stopniowa redukcja zużycia energii dzięki wdrażaniu nowoczesnych technologii, ale też podnoszenie świadomości klimatycznej społeczności uczelni. Mniejsze zużycie, bardzo drogiej dzisiaj, energii elektrycznej i cieplnej to mniejsze obciążenie dla budżetu uczelni oraz zmniejszenie kosztów klimatycznych poprzez zmniejszoną emisję gazów cieplarnianych do atmosfery. Zaoszczędzone środki finansowe będzie można przeznaczyć na lepsze wynagradzanie pracowników uczelni, inwestycje w rozwój infrastruktury badawczej i budowanie zielonego kampusu uczelni.
W kampanii Race to Zero bierze udział ponad 1100 instytucji szkolnictwa wyższego, w tym trzy uczelnie z Polski: Uniwersytet Warszawski, Politechnika Łódzka i Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu. Wpółpracujemy z instytucjami: Alliance for Sustainability Leadership in Education (EAUC), Second Nature i UN Environment.
Politechnika Łódzka planuje osiągnąć Net-Zero Target w 2050 roku, natomiast cel pośredni, jakim jest zmniejszenie śladu węglowego o 50% w stosunku do wartości obecnej, w roku 2030. Jakie to zrobić?
Mamy jeszcze aż, a jednocześnie tylko sześć lat do roku 2030. W trybie pilnym opracowaliśmy plan działań PŁ w ramach kampanii Race to Zero, który udostępniliśmy na stronie internetowej uczelni. W dokumencie tym zdefiniowaliśmy 10 obszarów naszych działań. Zachęcam do zapoznania się z tym planem i podejmowanie inicjatyw, które mogą go jeszcze udoskonalić. W roku 2022 zainicjowaliśmy wiele działań na rzecz celów zrównoważonego rozwoju, m.in. monitorujemy ślad węglowy uczelni, budujemy instalacje fotowoltaiczne, uruchomiliśmy stacje ładowania samochodów elektrycznych, poddaliśmy modernizacji oświetlenie na kampusu uczelni, został oddany do użytku budynek pasywny, a kolejne budynki przechodzą termomodernizację. Działania te podsumowaliśmy w raporcie naszej Kampanii Race to Zero. Tu składam podziękowania wszystkim osobom zaangażowanym w te działania, w szczególności pracownikom Administracji Kanclerskiej Uczelni i Działu Rozwoju.
Dużo mówi się o zielonym kampusie. Czy mógłby Pan przybliżyć proekologiczne rozwiązania w nim?
Pewnie zauważamy już naszą dbałość o teren obu kampusów uczelni oraz ulic je łączących, które systematycznie przekształcamy w coraz bardziej zielone woonerfy. Kolejne takie rozwiązanie powstanie na ul. Skorupki i również będzie budowane w tym roku ze środków Budżetu Obywatelskiego. W kolejnych edycjach projektu uczelnianego Idea Box zwyciężają inicjatywy pokazujące naszą dbałość o przyrodę. Przykładowe projekty w tegorocznej już 7. edycji to: Sadzimy drzewa na PŁ, Deszcz dla roślin zamiast w kanał, Ławki solarne do ładowania urządzeń mobilnych i Dobrostan zwierząt na kampusie PŁ. Podejmujemy również starania na rzecz budowania zielonego kampusu wymagające znacznie większych środków finansowych. Są to m.in. zatwierdzone projekty budowania instalacji fotowoltaicznych ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska.
Jesteśmy też koordynatorem Łódzkiego Klastra Fala Energii, do którego przystąpiło w tym roku Miasto Łódź. Współpraca uczelni, biznesu i miasta stwarza możliwości skutecznego zarządzania energią, ze szczególnym uwzględnieniem energii odnawialnej. W planach mamy wykonanie odwiertów geotermalnych. Moim małym marzeniem jest instalacja zadaszonych miejsc parkingowych przed Zatoką Sportu, wykonanych z paneli solarnych. W mikroskali będziemy to rozwiązanie testować w budowanych parkingach dla rowerów, w tym rowerów i hulajnóg elektrycznych.
Kształtowanie świadomości ekologicznej jest jednym z celów naszych działań. Jak to się odbywa wewnątrz PŁ i na zewnątrz?
W Politechnice Łódzkiej od ponad dwóch lat działa Zespół ds. Zrównoważonego Rozwoju, któremu mam przyjemność przewodniczyć. Z jego inicjatywy powstała sekcja strony internetowej PŁ poświęcona tej tematyce. Zamieszczamy na niej aktualności, plany i raporty, w tym nt. kampanii Race to Zero. Ogłosiliśmy właśnie drugą edycję ankiety, która pozwoli nam ocenić stopień świadomości i zaangażowania społeczności akademickiej PŁ w realizację celów zrównoważonego rozwoju. Opracowane raporty pozwoliły nam poprawić nasze pozycje rankingowe w szeregu międzynarodowych rankingach uczelni, m.in. w rankingu THE Times Higher Education. W PŁ kontynuowane są również kilkuletnie inicjatywy związane z tematyką zrównoważonego rozwoju, jest to m.in. cykl wywiadów „Ekologicznie z PŁ”. Nasi pracownicy organizują i biorą udział w konferencjach oraz forach poświęconych tematyce klimatycznej. Dla przykładu na „III Forum Biznesu i Zrównoważonego Rozwoju – Łódzkie 2022” zorganizowaliśmy debatę pod hasłem: „OZE + Inteligentne Zarządzanie Energią = Niezależność Energetyczna?”. Z kolei w tym roku pracownicy PŁ bardzo licznie uczestniczyli w Międzynarodowym Kongresie Energetyczna Regeneracja Miast zorganizowanym w EC1 Łódź.
Warto też pochwalić się sukcesami naszych kół naukowych takich, jak sławny już Lodz Solar Team czy GUST, który w tym roku zwyciężył w finale konkursu International Small Wind Turbine Contest. W obydwu tych kołach trzeba docenić skuteczną współpracę studentów i opiekunów z różnych wydziałów Politechniki Łódzkiej. Przede wszystkim takie interdyscyplinarne działania najbardziej liczą się w rozwiązywaniu wyzwań postawionych przez cele zrównoważonego rozwoju.
Rozmawiała: Agnieszka Garcarek-Sikorska