VR, znane przede wszystkim dzięki branży rozrywkowej, staje się coraz częstszym sposobem na rozszerzenie metod prezentacji projektu, współpracę między zespołami projektowymi czy wzbogacenie procesu tworzenia. Pierwsze pomysły zbliżające ludzkość do urządzeń znanych dzisiaj, pojawiły się już w latach 60-tych. Kolejne ulepszenia doprowadziły do momentu, kiedy VR stała się powszechnie dostępna. Rynek oferuje szereg urządzeń umożliwiających uzyskanie zadowalających efektów wirtualnego środowiska, w którym porusza się użytkownik, np. gogli VR współpracujących z PC lub Smartphone`ami. Wykorzystanie modeli CAD i BIM jako wirtualnego środowiska umożliwia odpowiednie oprogramowanie oferujące szeroki wachlarz możliwości prezentacyjnych, projektowych i badawczych.
Korzyści
Umieszczenie projektu architektonicznego w wirtualnej rzeczywistości to nie tylko efektowny zabieg wizualny, to także technika przynosząca wymierne korzyści w branży, zarówno w procesie projektowym, jak i we współpracy z klientem. Postawienie inwestora w VR może znacząco skrócić czas przedstawiania idei, jako że łatwiej odczytać przestrzeń, mając jej pełny obraz, a nie wyłącznie kadry w formie wizualizacji czy rysunków 2D. To oznacza zmniejszenie liczby rewizji projektu.
Praca na wirtualnej rzeczywistości może rozpocząć się już w fazie przedprojektowej. Wykonanie zdjęć kamerą 360o podczas inwentaryzacji architektonicznej pozwala na bardzo realne odtworzenie sytuacji zastanej na przyszłym terenie budowlanym lub wewnątrz projektowanego obiektu. Korzyści płynące z użycia technologii VR można zauważyć również we współpracy z branżystami przy poszukiwaniu kolizji lub projektowaniu dróg ewakuacyjnych. Obraz wirtualnej rzeczywistości umożliwia testowanie czasu ewakuacji i jej scenariuszy.
VR stwarza nowe możliwości współpracy pomiędzy zespołami projektowymi. Wirtualne studia projektowe mogą zrekompensować brak fizycznej obecności współpracownika dzięki stworzeniu zdalnej przestrzeni ideowej. Dorta, Lesage & Pérez1 opisują sytuację, w której dwa zespoły architektów były w stanie współprojektować „teleportowane”, jako swoje reprezentacje do świata wirtualnego. Aplikacje umożliwiające takie zabiegi (Viet, Choi, Hak, Yeon) były dostępne na rynku już w 2009 roku.
VR, obok współpracy, stwarza nowe pole konkurencyjności w branży. Wdrożenie firmy w technologię wirtualnej rzeczywistości ułatwia zaistnienie na rynku bez wprowadzania radykalnych zmian w pracy na modelach 3D.
Hardware dla technologii VR
Za wdrożeniem technologii VR w proces projektowy przemawia również relatywnie niewielki koszt jej wprowadzenia. Duże możliwości stwarza już sam smartphone z odpowiednią aplikacją, systemem Android lub iOS, połączony z okularami VR, których ceny zaczynają się już od około 20 zł dla wersji z papierową obudową soczewek. Oprócz najprostszej- kartonowej wersji gogli, na rynku dostępne są również oculusy zaprojektowane specjalnie dla konkretnych modeli telefonów. Umożliwiają one interaktywne korzystanie z zawartości smartphone`a za pomocą zintegrowanych kontrolerów w postaci pilotów (np. VR Daydream View, HTC Vive) lub touchpadów (np. Samsung Gear VR).
W tego typu produktach o jakości obrazu świadczyć będzie jakość soczewek oraz obrazu wyświetlanego na ekranie. Obecnie maksymalną jakością dostępną na rynku jest rozdzielczość 4k, tj. 3840 x 2160 pikseli. Obok tańszych wersji istnieją oculusy z wbudowanymi ekranami, systemem audio oraz czujnikami. Jedynym z najbardziej znanych produktów jest Oculus Rift przystosowany do współpracy z komputerami PC oraz konsolami do gier.
O oprogramowaniu i przewidywanej przyszłości VR wykorzystywanej w architekturze w kolejnym wpisie.
1Dorta, T., Lesage, A., & Pérez, E. (2011). Signs of collaborative ideation and the hybrid ideation space. In T. Taura, & Y. Nagai (Eds.), Design creativity 2010 (s. 199–206). London: Springer.
Architekt z pasją do odkrywania, zawodowo silnie związana z Łodzią i Amsterdamem, obecnie także doktorantka Instytutu Architektury i Urbanistyki.
