Pisząc o najbardziej prestiżowej nagrodzie z ekonomii, warto podkreślić, że jest to Nobel nieco inny niż pozostałe. Alfred Nobel bowiem w swym testamencie nie przewidywał uhonorowania ekonomistów. Oficjalna nazwa to „Nagroda Banku Szwecji w dziedzinie nauk ekonomicznych pamięci Alfreda Nobla” (Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel).
W 2022 roku przyznano ją trzem ekonomistom za badania nad bankami i kryzysami finansowymi. Laureatami zostali Ben S. Bernanke, Douglas W. Diamond oraz Philip H. Dybvig. Szwedzka Akademia Nauk uzasadniając swoją decyzję, napisała, że wkład badań laureatów polega na wyjaśnieniu, dlaczego tak istotne jest unikanie kryzysów sektora bankowego. Cała trójka wymiernie zwiększyła naszą wiedzę o roli banków w gospodarce, szczególnie w okresie kryzysów finansowych.
Najbardziej znanym spośród tegorocznych noblistów jest bez wątpienia Bernanke (The Brookings Institution), w latach 2006-2014 szef amerykańskiego banku centralnego, czyli Fed – Rezerwy Federalnej. Był następcą słynnego Alana Greespana. Zainteresowania naukowego Bernanke skupiają się wokół Wielkiego Kryzysu z przełomu lat 20-tych i 30-tych XX wieku (ang. Great Depression). W swoim przemówieniu z okazji 90-tych urodzin nieżyjącego już innego laureata ekonomicznego Nobla (z 1976 roku), Miltona Friedmana, Bernanke przyznał jemu oraz Annie Szwartz rację co do wpływu błędnych decyzji Rezerwy Federalnej na wywołanie Wielkiego Kryzysu. Powiedział wówczas: Regarding the Great Depression, you're right. We did it. We're very sorry. But thanks to you, we won't do it again. Przeprosił jako Szef Fed za historyczne błędy reprezentowanej przez siebie instytucji, a jednocześnie podziękował za ich teorię monetarną, która została wykorzystana przez Fed w realizowaniu polityki monetarnej podczas globalnego kryzysu finansowego z lat 2007-2008. Wkład Bernanke do współczesnej ekonomii obejmuje m. in. analizę społecznej funkcji banków jako pośrednika pomiędzy oszczędzającymi a pożyczającymi, polegającej na weryfikacji wiarygodności tych drugich, co służy ochronie interesów tych pierwszych. Sprowadza się to do zapewnienie transformacji oszczędności w dobre, a nie złe inwestycje.
Diamond (University of Chicago) i Dybvig (Washington University in St. Louis) zajmują się badaniem zależności pomiędzy oszczędnościami a inwestycjami. Poziom oszczędności determinuje poziom inwestycji, ale występuje tu pewien konflikt interesów pomiędzy właścicielami oszczędności a biznesem i posiadaczami hipotek (kredytów hipotecznych), finansujących swoje inwestycje kredytami. Oszczędzający oczekują pewnej płynności zakumulowanego i zdeponowanego na rynku finansowym kapitału, czyli dostępności do niego na wypadek nieoczekiwanych wydarzeń. Znów biznes i właściciele hipotek potrzebują pewności, że nie będą musieli przedwcześnie spłacić kredytów. Pomiędzy tymi dwiema stronami są banki i obaj nobliści proponują optymalne rozwiązanie tej konfliktowej sytuacji. Badania Diamonda oraz Dyvbinga wyjaśniły również, jak plotka o nadciagającym upadku banku staje się samorealizującą przepowiednią, a także wskazali, jakie działania regulacyjne rządu mogą niwelować tego typu ryzyko.
Kieruje Zakładem Prognoz i Analiz Ilościowych w Instytucie Zarządzania, gdzie pełni funkcję Z-cy Dyrektora ds. Nauki.