Świat kwiatów kojarzymy najczęściej z pięknym zapachem i różnorodnością kolorystyczną, czyli przede wszystkim interpretujemy go przez wzgląd na walory estetyczne. Spróbujmy jednak odsłonić chemiczną stronę roślin, bogatą w liczne związki biologicznie i chemicznie aktywne.
Biologicznie kwiat jest organem rośliny o nazwie „krótkopęd”, służącym do rozmnażania roślin. Kwiaty posiadają różne barwy, ponieważ obecne są w nich liczne związki fenolowe takie, jak np.: rutyna, kaempferol, pochodne kwasu ferulowego, pochodne naringeniny i tym podobne. Wyselekcjonowane barwne, ale i jadalne kwiaty, takie jak na przykład: róża, chaber, goździki, mniszek lekarski, to nie tylko piękne ozdoby w naszych domach, lecz także źródła wartościowych fitosubstancji.
Biosubstancje są zazwyczaj skoncentrowane w wakuolach (inaczej wodniczki – są to przestrzenie w komórce wypełnionej sokiem kwiatowym) komórek naskórka kwiatów, a widma absorpcji tych pigmentów są modulowane przez jej pH oraz inne czynniki środowiskowe. Popularne pigmenty kwiatowe to głównie związki z grupy karotenoidów i flawonoidów. Spośród flawonoidów, flawonole absorbują zazwyczaj promieniowanie z zakresu UV, powodując w ten sposób zabarwienie od białego do jasnożółtego.
Pigmenty kwiatowe o nazwie antocyjany o zmiennym widmie pochłaniania zabarwiają tkankę roślinną na kolor czerwony, niebieski lub fioletowy. Natomiast związki z grupy karotenoidów, absorbujące błękit, jak na przykład zeaksantyna, karoten oraz luteina, tworzą żółte tkanki, a pochłaniająca zieleń zeastaksantyna powoduje czerwony kolor.
Okazuje się, że rodzaj pigmentu jest ściśle dostosowany do systemu zapylania danej rośliny oraz jest sterowany przez mechanizmy determinujące pH wakuoli. Większość z wymienionych fitozwiązków ma silne działanie przeciwutleniające oraz określone właściwości mikrobiologiczne, które mogą pozytywnie wpływać na profilaktykę zdrowotną współczesnej cywilizacji.
Front. Plant Sci., 08 January 2021, D.G. Stavenga, H.L. Leertouwer, B. Dudek, C. J. van der Koii, Coloration of Flowers by Flavonoids and Consequences of pH Dependent Absorption, Front. Plant Sci., 08 January 2021 | https://doi.org/10.3389/fpls.2020.600124
